Het gaat niet zo goed met de tolerantie ten opzichte van de LGBTQ+-gemeenschap. 67% van de Belgische LGBTQ+-personen geeft aan zich tijdens hun schooltijd onveilig te hebben gevoeld vanwege hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit. In 2019 was dat nog 50%, wat wijst op een aanzienlijke stijging. En dat blijkt ook uit een onderzoek van de JOP Monitor (jeugdonderzoeksplatform). Bijna 3 keer zoveel mensen vinden agressie ten opzichte van homo’s aanvaardbaar en er is een stijging van 50% in het aantal mensen dat het homohuwelijk wil afschaffen of in het aantal jongeren dat liever geen homoseksuele leerkracht wil. “We hebben grote stappen vooruitgezet wat betreft gelijke rechten voor lgbtq+-personen in de afgelopen decennia”, vertelde minister van Gelijke Kansen Caroline Gennez. “Maar het is duidelijk dat we verworven rechten nooit als vanzelfsprekend mogen beschouwen.” En dus is er Lumi, een luisterlijn voor mensen die vragen hebben rond gender en seksuele voorkeur. Still ontmoet er Dré en Bruno en stelt 5 belangrijke vragen.
1. Waarom bellen of chatten mensen met jullie luisterlijn?
Dré: “Onze doelgroep maakt meer geweld en discriminatie mee. De mensen die bellen, zagen vaak al verschillende psychologen maar konden met dit topic niet bij hen terecht. Vaak is er immers nog weinig kennis over onze doelgroep bij hulpverleners of in hun opleiding, terwijl seksuele oriëntatie en gender een groot deel van iemands identiteit uitmaken. Heel veel persoonlijke problemen zijn er ook mee verbonden. Wij hebben er wel expertise in en dus is het logisch dat mensen naar ons bellen. Terwijl veel mensen Lumi misschien niet kennen, is het wel een begrip binnen de gemeenschap. Via Smartschool komen leerlingen ook op het platform terecht.”
2. Welk gesprek zal je nooit vergeten?
Bruno: “De suïcidegesprekken. De andere kan ik snel loslaten. Ondanks het feit dat ik niet weet wat er zal gebeuren na een soms heel moeilijk en intens gesprek, heb ik toch altijd het gevoel dat ik iemand heb kunnen helpen, al is het maar door hoe de persoon het gesprek afsluit.”
3. Zal AI jullie werk ooit kunnen vervangen?
Dré: “Op de Arteveldehogeschool loopt een project om te zien hoe we AI kunnen inzetten in chathulpverlening. Het gaat niet over gesprekken voeren, maar wel over hoe die een rol kan spelen in wat we nu al doen. Toch geloof ik dat mensen uiteindelijk altijd met een mens zullen willen spreken. Iemand van je eigen ‘soort’ die je gevoelens op eenzelfde manier begrijpt of zelf heeft ervaren.”
Bruno: “Ik merk dat we sinds een paar jaar veel vaker de vraag krijgen of we een chatbot zijn of niet. Niet dus! Maar ik snap het. In de gesprekken die we voeren is nuance heel belangrijk. Op dit moment is een AI-chatbot nog niet in staat om dat te doen, maar binnen enkele jaren mogelijks wel. Maar zelfs dan nog. ‘Hier is iemand die een uur met mij bezig is’: dat is voor veel mensen uniek. Het is belangrijk dat mensen niet in eenzaamheid belanden.”
4. Wat is luisteren?
Bruno: “Iemand niet opjagen. Ik heb voor chat gekozen omdat ik heel oplossingsgericht ben van aard. Bij chat heb ik meer tijd om even na te denken en de juiste vragen te stellen en niet te vervallen in tips of sturing. Luisteren heb ik moeten leren. Na een vrijblijvend kennismakingsgesprek volgde ik een opleiding van 8 avonden rond LGBTQ+, pesten, discriminatie, suïcide … inclusief rollenspellen om onze gesprekstechnieken onder de knie te krijgen. Maar ook tijdens de eerste gesprekken of chats is begeleiding erg belangrijk.”
Dré: “Veel mensen voelen zich niet veilig in de maatschappij. Daarom zijn safe spaces zo belangrijk voor minderheidsgroepen. Een van de redenen waarom luisterlijnen belangrijk zijn, is omdat de drempel naar professionele hulpverlening groot is en anderzijds omdat er wachtlijsten blijven. Daarnaast weten we dat er heel veel speelt bij mensen en dat mensen gewoon nood hebben om eens te kunnen ventileren.”
5. Wat zou er moeten veranderen in de samenleving opdat jullie overbodig zouden kunnen worden?
Bruno: “Op dit moment is er veel misinformatie die zomaar geaccepteerd wordt. Sinds corona vinden complottheorieën ook makkelijker ingang in de maatschappij. Kijk, als mensen dreiging of economische instabiliteit ervaren, dan is het makkelijk om minderheidsgroepen als schuldige aan te wijzen. LGBTQ+ is vaak de kanarie in de koolmijn. Zeker transgender mensen zijn een makkelijk target en zijn een indicatie voor een minder tolerante maatschappij en voor een afkalving van rechten in het algemeen. Ik maak me zorgen als ik verhalen lees van mensen in de USA die voor Trump stemden en nu zelf geraakt worden door zijn maatregelen.”
WIE IS DRÉ?
- Werkt als coördinator bij Lumi en volgt op wat er binnenkomt.
- Zou, mocht het kunnen, wel eens willen telefoneren met Alok Vaid-Menon, voor hen momenteel de meest inspirerende en hoopgevende queer activist.
WIE IS BRUNO?
- Is actief als vrijwilliger bij de chat van Lumi. “Ik ga gewoon in mijn zetel zitten en doe chat per chat. Sommige duren minder dan 5 minuten, sommige 2 uur.”
- Mocht het kunnen, dan zou hij wel eens willen telefoneren met Alice Oseman, auteur en bedenker van Heartstopper.
Lijnen open
Bellen kan op maandag tussen 18u30u en 21u30
Chatten kan op maandag, woensdag en donderdag tussen 18u30 en 21u30
Mailen kan naar vragen@lumi.be
Nummer: 0800 99 533
Voor wie? Lumi bestaat binnenkort 30 jaar en noemde heel lang De Holebifoon. Lumi wil een lichtpunt zijn voor mensen.
Het is ook een officieel meldpunt voor discriminatie en beschikt over een uitgebreide website met uitleg over alles rond LGBTQ+.