Een lichaam. Het is ons meest kostbare bezit. We hebben er maar één en het moet een leven lang mee. Maar soms overkomt ons iets: een aangeboren ziekte, een operatie, een verkeersongeval, onvruchtbaarheid. Ons lichaam kan het dan niet alleen en heeft hulp nodig. Hulp van iemand die zijn lijf een klein beetje wil delen. Erika, Kelly, Paul, Kimberly en Catharina schonken iemand het ontbrekende puzzelstukje. Een reportage over het engagement van haar doneren, bloed geven, naakt poseren, orgaandonatie en draagmoederschap. Aan het woord: Paul, hij is een naaktmodel.

redactie: Nikkie Steyaert, fotografie: Oliver Monk

Via LUCA School of Arts kregen we de contactgegevens van Paul, een naaktmodel die met zijn lichaam bijdraagt aan het artistieke leerproces van studenten. “Paul is een heel sympathieke man”, liet de medewerkster van de school mij weten. Ik zei dat ik het sympathiek vond dat ze dat over hem zei en ze lachte. Ze bleek gelijk te hebben. Paul viel meteen met de deur in huis. “Als kind was ik al gefascineerd door het menselijk lichaam en had ik een voorliefde voor Griekse en Romeinse beelden. Ik besefte meteen dat iemand had moeten poseren om het beeld te maken. ‘Later wil ik dat ook doen’, zei ik dan. Maar later liet lang op zich wachten. Als puber kwam de schaamte, als student het tijdsgebrek en als volwassene het wikken en wegen. Ik werkte in het katholiek onderwijs en wilde niemand tegen de borst stuiten. Toen ik met pensioen ging, beloofde ik mezelf dat ik niet langer rekening ging houden met wat anderen zouden denken. Naakt poseren doe ik voor mezelf, omdat ik er plezier uit haal én omdat ik het gevoel heb dat ik zo iets bijdraag en iets kan betekenen voor een ander. Als iemand het daar moeilijk mee heeft, dan zie ik dat niet langer als mijn probleem.”

Tijdens het tekenen wordt er meestal niet gesproken. Je hoort enkel het geluid van zacht gekras van potlood of houtskool op papier

NAAKTMODEL ZONDER SIXPACK

Of hij het niet spannend vindt om zich zo bloot te geven, vragen we vervolgens. “Ik heb geen enkel probleem met naakt zijn. In een ideale wereld kunnen we allemaal naakt rondlopen, zonder dat dat geseksualiseerd wordt of dat mensen zich onzeker moeten
voelen over hun lichaam. Want ik geef toe: dat heb ik soms wel eens. Ik had behoorlijk strenge ouders, waardoor ik zeer perfectionistisch ben opgegroeid. Dat gaat gepaard met de nodige faalangst. Doe ik het wel goed? Vinden de studenten mijn lichaam wel interessant genoeg om te tekenen? Ooit zat ik model voor een kunstgroep en na de pauze kwam er amper nog iemand terug. Dat komt wel even binnen, maar ik besef ook wel dat dat niet per se aan mij ligt. In onze maatschappij zijn wij zeer beïnvloed door het schoonheidsideaal dat ons is opgedrongen door de reclamewereld. Maar door het naakt poseren heb ik zelf een positiever zelfbeeld ontwikkeld. Ik heb geen sixpack en ben geen jonge hengst, maar ik aanvaard mijn lichaam zoals het is. En ik heb gemerkt dat studenten dat ook doen. Ze zijn zelfs blij: een oudere, zwaardere man meldt zich namelijk niet snel aan. Maar die variatie in modellen is voor de studenten wel nodig om te groeien als kunstenaar. En dat is uiteindelijk mijn doel: studenten vooruithelpen in hun artistieke en educatieve leerproces.”

RUSTGEVEND

We kunnen ons niet goed voorstellen hoe zo’n sessie naakt poseren in zijn werk gaat, dus vragen we Paul om zo’n moment even te schetsen. “Tijdens de sessies wordt er meestal niet gesproken. Het is er rustig en stil, je hoort enkel het geluid van zacht gekras
van potlood of houtskool op papier. Soms leggen ze ook een achtergrondmuziekje op. Voor mij is het dus erg rustgevend. Ik beschik plots over zeeën van tijd om rustig na te denken over zaken. Het enige wat ik moet doen, is poseren. Maar begrijp me niet verkeerd, het vraagt wel een fysieke inspanning. Ik moet bepaalde poses kunnen aanhouden. En als ik een kramp voel aankomen, dan is het plots niet meer zo rustgevend”, grapt Paul. “Maar dat gebeurt zelden. Na een tijdje leer je welke houding ontspannen spieren oplevert en ondertussen weet ik ook beter welke poses moeilijker zijn. Die meer uitdagende posities doe ik dan tijdens het snelschetsen, want dan hoef ik dat maar 2 minuten vol te houden.”

RESPECT

We beelden ons in dat we zelf model moeten staan. Het lijkt ons best wel intimiderend als alle ogen plots op je gericht zijn. We vragen Paul hoe hij dat ervaart. “Op het moment dat ik effectief naakt poseer en alle studenten me van kop tot teen bekijken, zie ik mezelf als een levend object. Ik sta op dat moment echt ten dienste van de studenten. Het menselijk lichaam is het moeilijkste ‘voorwerp’ om te tekenen, met talloze tinten, schaduwen, spieren … Stel dat er niemand nog naaktmodel zou willen zijn, hoe moeten studenten dan leren hoe ze een lichaam moeten tekenen? Soms ben ik ook model voor naaktfotografie of iets commerciëlere projecten. Ook dat doe ik met plezier, zolang het met respect gebeurt. Naakt poseren op een (vrijgezellen)feestje, dat ligt me dan weer helemaal niet. Ik vind het artistieke en creatieve proces gewoon erg boeiend. Als 16 studenten een schets van je maken, zal je 16 verschillende interpretaties zien. Het is telkens opnieuw bijzonder om door andere ogen naar mezelf te kijken.”

Wie is Paul Carteus?

• Naam: Paul Carteus (65)
• Regio: Ronse
• Beroep: Gepensioneerde leerkracht wetenschappen en aardrijkskunde in de 3de graad
• Burgerlijke staat: gescheiden, en twee kinderen: 1 zoon en 1 dochter
• Hobby’s: Paul zetelt in de raad van bestuur van Davidfonds vzw en is bestuurder in een vzw voor jeugdzorg. Daarnaast neemt hij verschillende engagementen op in de culturele sector en speelt hij orgel en klavecimbel.
• Hij wordt stil van: het zachte krassen van potlood, houtskool of ander materiaal op papier en doek en de daarmee samenhangende concentratie van de studenten.