Petra De Sutter

Veel geluk is ons in de schoot geworpen

Redactie: Nikkie Steyaert & Paulien Vermeiren, fotografie: Veerle Frissen

Ik ben Petra en ik ben geboeid door de mens. Niet alleen door de buitenkant, maar ook door de binnenkant. Precies daarom studeerde ik geneeskunde en later gynaecologie. Ik hou van wetenschap, maar ook van wat er in mensen omgaat. Dat alles komt samen als een kind geboren wordt. Het is een ingrijpende en overweldigende gebeurtenis voor lichaam en geest. Ook al ben ik nu politiek actief, ik zal mijn uren in het ziekenhuis nooit helemaal afbouwen. De unieke band met mijn patiënten: daarvoor doe ik het.

Bijna alle patiënten die ik ontvang zijn ‘uitbehandelde’ koppels. Vaak hebben ze al een hele reeks IVF-pogingen achter de rug, maar kunnen ze hun kinderwens nog niet loslaten. Ze blijven zitten met de vraag waarom ze niet zwanger raken. Ik neem echt tijd om hen te vertellen waar het probleem precies zit, ook al kan ik het niet oplossen. Veel ziekenhuizen hechten daar minder waarde aan en houden het medisch. Lukt het niet? Probeer het opnieuw. Lukt het nooit? Laat het los. Maar ik geloof dat je koppels antwoorden moet bieden zodat ze verder kunnen met hun leven en het proces kunnen afsluiten.

Kinderen krijgen is geen basisrecht, het hebben van een kinderwens wel. Mensen hebben het recht om zich voort te planten. Hen daarin beperken door verplichte sterilisatie of verplichte anticonceptie is in strijd met de universele rechten van de mens en gaat voor mij een brug te ver. Maar als het niet lukt op natuurlijke wijze, waar trek je dan de grens? In hoeverre moeten we rekening houden met het ongeboren kind? Wat als ouders niet in staat zijn om voor hun kindje te zorgen of het een kwaliteitsvol leven te bieden? Het zijn stuk voor stuk ethische vragen waarover we wellicht nooit uitgepraat zullen zijn. Iedere persoon is anders en elke afweging ligt heel delicaat. Ja, het gebeurt dat we koppels een fertiliteitsbehandeling weigeren, maar bij die beslissing gaan we niet over een nacht ijs.

De klimaatproblematiek houdt me ’s nachts wakker. Als dokter word ik vaak geconfronteerd met de negatieve effecten van vervuiling op vruchtbaarheid en gezondheid in het algemeen. Ik zie met mijn eigen ogen hoeveel schade het aanricht en ik kan gewoon niet langer wegkijken. De meeste mensen beseffen wel dat er dringend iets moet veranderen, maar ze willen de opofferingen niet maken. We eten met z’n allen te veel vlees, nemen te pas en te onpas de auto en maken allerlei plezierreisjes met het vliegtuig. En wij vinden dat normaal. Ik denk niet dat een vermanend vingertje naar elkaar zal helpen. Om als individu het bewustzijn van grote groepen mensen te veranderen, moet je meeschrijven aan de politieke besluitvorming. Dat is de reden waarom ik in de politiek ben gestapt.

Het boeddhisme spreekt mij enorm aan. Voor mij is het geen religie, maar een levenswijze. De Dalai Lama zei me ooit: “Als je mensen wil veranderen, geef dan het goede voorbeeld.” Ik probeer dat advies ter harte te nemen, bijvoorbeeld in de opvoeding van mijn zoon. Als ik mijn zoon één ding wil leren, is het solidariteit. Wij hebben het goed en het is belangrijk dat hij dat beseft. Veel van ons geluk is ons in de schoot geworpen. Zelfs wie er hard voor heeft moeten werken, zou het evident moeten vinden om zijn geluk te delen.

Ik kijk op naar figuren zoals Mahatma Gandhi en Nelson Mandela. Dat klinkt heel cliché maar maakt het daarom niet minder waar. Die mensen waren zeker niet perfect, maar ze hebben zich steeds ingezet voor het algemeen belang en zo zaken in beweging gezet. We kunnen de wereld niet veranderen met een vingerknip, maar ik geloof dat we ons moeten blijven inzetten om positieve veranderingen teweeg te brengen.

Al op heel jonge leeftijd merkte ik dat ik anders was dan de jongens van mijn leeftijd. Toch heb ik tot mijn 40ste gewacht om de transitie naar vrouw te maken. Ik voelde me schuldig en had mezelf wijsgemaakt dat ik gewoon kon doorgaan zoals het was. Niets was minder waar: mijn echte ik haalde me in. Daarom zeg ik tegen andere transpersonen die nog steeds worstelen met hun zijn: bevrijd jezelf. Laat het niet aanslepen, praat erover, ook al is het moeilijk. Het suïcidecijfer bij transpersonen is hoger dan bij eender welke andere doelgroep. Iedereen moet zichzelf kunnen zijn en verdient dezelfde rechten. Daar zal ik mij altijd voor blijven inzetten.

 

Wie is Petra De Sutter?

Petra De Sutter is een gerenommeerd fertiliteitsarts, hoogleraar wetenschapper en kliniekhoofd van de afdeling reproductieve geneeskunde aan het UZ Gent.

Ze zetelt voor de partij Groen in het Europees Parlement.

Ze is getrouwd en heeft een zoon.