Feesten als de beesten

Op zoek naar de diepmenselijke wortels van onze partydrang

Feest vieren, we kennen het allemaal: een kerstboom in de living, een verjaardagskroon, een bruidstaart, een glaasje bubbels en veel lawaai… Of niet? Hoe universeel is het concept ‘feesten’ en verbindt het overal ter wereld mensen op dezelfde manier? We gingen te rade bij priester Dirk Decuypere, Jehovah’s Getuige Bjorn Lamelyn en Roma Daniel Preda over hun feestgewoontes en wat ‘een feestje’ voor hen betekent. “Door corona zullen de meeste feesten veel soberder verlopen dan de voorbije jaren, maar misschien is dat net een uitgelezen kans om terug tot de kern van het vieren te komen.”

Redactie: Veerle Frissen & Nikkie Steyaert, fotografie: Sofie Erkens, Tineke D’haese & Martijn Vanden Heede

Take me to church

Durven worstelen met het Bijbelverhaal

Priester Dirk Decuypere, Zwevegem

Kerstmis, you love it or you hate it. Persoonlijk heb ik weinig met Kerstmis of toch niet met de jaarlijkse expeditie doorheen de winkelstraten, op zoek naar geschikte cadeaus. Ook word ik niet echt warm van kerstversiering (kerstlampjes uitgezonderd) en laat ik dennenappelkroketten liever kou kleumen. Maar Kerstmis is natuurlijk bij uitstek een familiefeest en dat vind ik wel heel belangrijk. Maar waar komt Kerstmis ook alweer vandaan? Om mijn kennis op te frissen spreek ik af met priester Dirk Decuypere. Hoe beleeft hij Kerstmis en wat kunnen we opsteken van dat eeuwenoude Bijbelverhaal over de geboorte van Jezus? “Kerstmis is voor mij – net zoals voor de meeste mensen – een feest dat ik vier in de nabijheid van mijn familie; gezellig in huiselijke kring, met lekker eten en cadeaus onder de kerstboom”, glimlacht Dirk. “Als priester is het natuurlijk meer dan gewoon een knus feest. Ik mag vieren dat God mens is geworden, dat hij heel concreet onder ons wil zijn, net zoals wij mensen onder elkaar zijn.”

Middernachtmis

Verbinden mensen Kerstmis tegenwoordig nog wel met het christelijke verhaal, vraag ik me af? “De familieband komt op de eerste plaats, maar er zijn nog mensen die stilstaan bij het waarom van Kerstmis”, vertelt Dirk. “In de kerk staat er traditiegetrouw een middernachtmis op het programma. We staan in gezelschap van andere gelovigen stil bij de oorspronkelijke betekenis van kerst, namelijk God die op die dag tastbaar wordt. Hij woont en leeft tussen de mensen en ziet ze graag. Kerstmis gaat voor mij over God herkennen in de naaste rondom je. Kerstmis 2020 zal natuurlijk veel soberder verlopen dan andere jaren. We mogen niet uitgebreid vieren, we moeten afstand houden en blijven zitten op onze stoel. Het voordeel daarvan is dat mensen sneller tot de kern komen. Misschien hebben ze er in het coronajaar 2020 zelfs meer aan; alles dringt namelijk dieper door. Het is de uitgelezen gelegenheid om even te pauzeren en na te denken over onze gewoontes. Wat is er echt belangrijk in ons leven? En wat is de ware betekenis van het feest dat we de voorbije jaren misschien nagenoeg achteloos vierden? De focus is langzaamaan verschoven naar het geven van bij voorkeur dure geschenken. Niet enkel Kerstmis is slaaf geworden van de commerce, ook alle andere feesten. Winkels leven van het ene festijn naar het andere. Kerstversiering vind je nu al in oktober en van zodra kerst van de baan is, liggen de etalages vol met liefdesproducten om je persoonlijke Valentijn te verwennen. Alles in onze maatschappij moet opbrengen. Stilletjes aan is dat erin geslopen.”

“Geschiedkundig gezien is het kerstverhaal het minst historisch correct. Dat doet voor mij echter weinig af aan de betekenis van het feest”

De 3 wijzen

Akkoord, maar Jezus ontving toch ook geschenken van de 3 wijzen, werp ik op. “Jezus werd gezien als iemand die heel belangrijk is, zoals een koning”, vult Dirk aan. “Belangrijk om te weten is dat het kerstverhaal het jongste verhaal in de Bijbel is, en dus geschreven in het licht van Jezus’ sterven en verrijzen. In het verhaal legt men de link met zijn lijdensweg. Eén van de geschenken is bijvoorbeeld mirre, waarmee hij later gebalsemd
zal worden. De voederbak waar Jezus na zijn geboorte in ligt, staat dan weer symbool voor zijn latere lijkkist. De redenering daarachter is dat Jezus heel belangrijk was tijdens zijn leven, en dus ook van betekenis moet zijn geweest aan het begin van zijn leven. Zo moet je het verhaal bekijken. Geschiedkundig gezien is het kerstverhaal het minst historisch correct. Dat doet voor mij echter weinig af aan de betekenis van het feest. Dat is en blijft waardevol en belangrijker dan de vraag of het verhaal waar of niet waar is. We moeten durven worstelen met het Bijbelverhaal, ons erover bezinnen en er concrete zaken uithalen die ons kunnen inspireren in ons eigen leven, vooral in ons engagement naar anderen toe. Maar laat ons dat ook niet vergeten buiten de kerstperiode. Een jaar is zoveel meer dan de kersttijd. God zond zijn zoon niet enkel tijdens de kerstperiode uit. Persoonlijk denk ik aan de vreugdevolle periode rond Pasen, het enthousiasme waarmee de eerste leerlingen de boodschap verkondigden. Dat zet mijn hart in vuur en vlam.”

WIE IS DIRK DECUYPERE?

Dirk is priester sinds 1996.
Hij gaf lang les in het college van Ieper en was er studiemeester/opvoeder.
In 2003 werd hij nationaal proost (priester in de jeugdbeweging) van de KSA, in 2010 werd hij dat ook van de KLJ.
In januari 2020 werd hij priester in de parochie van Zwevegem.
Een boek dat Dirk kan aanraden is ‘De kerk is fantastisch’ van Rik Torfs: “Hij schreef in zijn inleiding dat hij alle begrip zou hebben als de lezer het lezen staakt, maar dat is absoluut nog niet het geval bij mij!”

Let’s get this party ended

Een leven zonder vaste feestdagen

Jehova’s Getuige Bjorn Lamelyn, Beernem

Door die commercialisering van Kerstmis is het feest ook heel zichtbaar in ons straatbeeld, besef ik later die dag wanneer ik een wandelingetje maak. Wat doet dat met een persoon die geen Kerstmis viert? Stoort hij of zij zich aan de felle lichtjes en de geur van dennenhout? Met die vraag klop ik aan bij Bjorn Lamelyn, al 23 jaar een Getuige van Jehovah en al evenveel jaren niet aanwezig op het kerstdiner van zijn familie. “Nee, het stoort me niet”, lacht hij. “Ik heb respect voor elke overtuiging.” Ik stel hem meteen de tweede vraag die op mijn lippen brandt: waarom vier jij geen Kerstmis? Meer zelfs. Waarom vier jij geen feesten in het algemeen? “Als Getuige van Jehovah leef ik volgens Bijbelse principes en probeer ik zaken toe te passen zoals ze in de Bijbel omschreven zijn”, steekt Bjorn van wal. “Dat is meteen ook de reden waarom ik en andere Jehovah’s Getuigen geen (religieuze) feesten vieren: ze komen niet voor in de Bijbel. Er is wel één specifiek moment dat we jaarlijks wereldwijd vieren met meer dan 20 miljoen mensen: de sterfdag van Jezus. Maar ik zou dat niet echt een feest noemen, eerder een herdenking. Het is ook niet zo dat we uitbundig vieren met veel toeters en bellen, het is eerder een sobere viering.” Bij het woord ‘viering’, denk ik meteen aan een kerk. Maar daar vindt het vast niet plaats? “Jehovah’s Getuigen komen samen in een eigen vergaderzaal, een gehuurde locatie, in openlucht, … In België hebben we 170 Koninkrijkszalen – zo noemen we onze eigen vergaderzalen – waar in totaal 354 verschillende gemeenten in samenkomen, maar ik ga zelf naar eentje in Brugge. Brugge en omgeving telt zo’n 700 Getuigen van Jehovah. Plaatselijk zijn er Nederlandse, Spaanse, Franse, Roemeense en Engelstalige groepen actief. Het is natuurlijk belangrijk dat iedereen kan meevolgen in zijn of haar eigen moedertaal.”

Misverstanden

Er heersen veel misverstanden of vooroordelen over Jehovah’s Getuigen. Komen die jou ter ore, pols ik voorzichtig? “Ja, toch wel,” knikt Bjorn. “Een gekend misverstand gaat over Kerstmis. Zo denken veel mensen dat Jehovah’s Getuigen families uit elkaar trekken, omdat wij Kerstmis niet meevieren terwijl dat moment voor velen net een belangrijk familiefeest is. Natuurlijk klopt dat niet; één van de Bijbelse principes is net dat wij veel belang hechten aan familie en het gezinsleven. We volgen de Bijbel net om gezinnen sterker te maken. Ik ben zelf niet opgegroeid als een Jehovah’s Getuige, mijn ouders zijn katholiek. Toen ik op 18-jarige leeftijd besloot om een Jehovah’s Getuige te worden, stonden zij daar dan ook wat terughoudend tegenover. In het begin hadden ze het moeilijk met het feit dat ik op 25 december niet meer langskwam. Maar ondertussen zijn we 20 jaar verder en respecteren ze mijn keuzes, net zoals ik die van hen respecteer. Ik heb nog altijd een goede band met hen. Ik heb geen kerstdiner nodig om te tonen dat zij belangrijk zijn.”

School

Hoe zit het met feestvieren bij kinderen van Getuigen van Jehovah, vraag ik me luidop af. “Voor een volwassen Jehovah’s Getuige is het een evidentie om geen feesten te vieren. Alle eer gaat naar de maker van het leven, voor ons dus Jehovah. Wij gaan nooit een persoon verheerlijken, wat op sommige feesten wel gebeurt. Voor jonge kinderen is dat soms moeilijker te begrijpen. Op school komen ze ook vaak in aanraking met feesten die we als Getuigen van Jehovah niet vieren. Denk maar aan Pasen, Kerstmis of Vader- en Moederdag. Veel ouders kiezen ervoor om in het begin van het schooljaar in gesprek te gaan met de school en de leerkracht. Ik heb nooit meegemaakt, toen onze kinderen nog klein waren, dat een school daar moeilijk over deed, integendeel. Je kan samen met de school vaak alternatieven vinden, zodat je kind niets mist. Zo mochten onze kinderen tijdens de les wel mee knutselen als de klasgenootjes de vader- en moederdaggeschenken maakten, maar werd het voor hen losgekoppeld van het feest en gaven ze dat cadeautje gewoon op een andere dag. Ik heb mijn kinderen ook nooit thuisgehouden, enkel en alleen omdat er bijvoorbeeld een kerstfeestje aan de gang was. Maar net als elke ouder willen we onze kinderen de best mogelijke opvoeding meegeven, dus gingen we wel op voorhand in dialoog met onze beide zonen over de reden waarom wij die feestjes niet vieren. Maar uiteindelijk ben je geen vlieg op de muur: wat er op school gebeurt, kan je niet zien. De finale keuze in de klas ligt bij het kind. Mijn kinderen namen niet deel aan dergelijke feestjes, maar ik zou ze ook niet gestraft hebben als ze er wel voor gekozen zouden hebben. Dat is niet liefdevol.”

Verjaardagsfeestje

Hadden je kinderen het dan helemaal nergens moeilijk mee? “Dat is wat sterk uitgedrukt”, nuanceert Bjorn. “Wat mijn kinderen het moeilijkste vonden, waren verjaardagen en vooral verjaardagsfeestjes. Het is niet zo evident om aan een zesjarige uit te leggen waarom wij geen verjaardagen vieren en hij of zij dus niet naar een verjaardagsfeestje kan gaan. Ook de jarige zelf kan dat soms moeilijk plaatsen. Het is daarom belangrijk dat klasgenootjes niet het gevoel krijgen dat het is omdat ze geen vriendjes willen zijn. Wij hebben daarom vaak gewoon ‘een feestje’ gegeven waar klasgenootjes mochten langskomen, los van een verjaardag. Zo begrijpen kinderen dat ze nog steeds vrienden zijn.” Een nieuwe vraag komt plots bij me op. Word je als een Getuige van Jehovah geboren, als je ouders dat zijn? “Nee, zeker niet. Religie is iets waar je zelf bewust voor moet kiezen. Vaak zijn de kinderen dus ook al wat ouder wanneer ze de keuze maken. Ze moeten goed nagedacht hebben over wat het betekent. Zijn ze bereid te leven volgens Bijbelse normen en principes? Zoiets kan je niet opleggen, iemand moet het zelf willen. Mijn zoon Beau heeft daar rond zijn 14de voor gekozen en ook Luca is sinds dit jaar officieel een Jehovah’s Getuige. Natuurlijk maakt hun keuze ons als ouders blij; het zou niet zo gemakkelijk zijn als we binnen hetzelfde gezin andere waarden en principes naleven. Maar ik zou mijn kinderen nooit laten vallen omdat ze mijn overtuiging niet delen. Wat er ook gebeurt, ik blijf voor altijd hun vader.”

“Het is niet zo evident om aan een zesjarige uit te leggen waarom wij geen verjaardagen vieren en hij of zij dus niet naar een verjaardagsfeestje kan gaan”

Huwelijk

Is er dan geen enkel feestje dat wel kan gevierd worden, vraag ik verwonderd. “Ik ben zelf al veel naar huwelijksfeesten geweest, maar dat is een persoonlijke keuze. Een trouwfeest kan omdat er op dat feest geen sprake is van het verheerlijken van een persoon, het gaat dus niet in tegen Bijbelse principes. Maar het is geen regel dat je zo’n feest moet of net niet mag vieren: je beslist zelf.” Nu we het over regels hebben, val ik in. Bestaat er een regel dat een huwelijk tussen een Jehovah’s Getuige en een persoon van een andere religie niet is toegelaten? “Trouwen met iemand anders dan een Jehovah’s Getuige gaat in tegen het Bijbels principe: ‘trouwen in de heer’. Mijn vrouw is zelf Jehovah’s Getuige en ik denk dat ik daarom ook deels verliefd op haar ben geworden: ze heeft dezelfde normen en waarden, ze deelt mijn overtuiging, we kijken op dezelfde manier naar het leven. Ik denk dat zo’n zaken belangrijk zijn om een goede band te creëren en een sterk huwelijk te hebben. Mocht zij geen Jehovah’s Getuige zijn, zou dat voor mij wel een barrière zijn.”

Pakjesdag

“Ik heb niet het gevoel dat mijn kinderen of wij als ouders iets missen, omdat we bepaalde feesten niet vieren”, beantwoordt Bjorn spontaan de laatste vraag die ik nog wilde stellen. “Ik kan me voorstellen dat als je nooit feestjes en cadeautjes geeft of krijgt, dat heel anders aanvoelt. Maar wij doen dat dus wel. Zo hebben wij met onze kinderen bijvoorbeeld vaak een pakjesdag: iedereen krijg dan een bedrag en je moet een cadeautje kopen voor iemand anders. Ook geven wij graag feestjes; inclusief cake, muziek, vlaggen en ballonnen! Het enige verschil is dat wij geen specifieke betekenis geven aan die feestjes. Het gaat er dan vooral om dat we de vriendschapsbanden onder elkaar versterken.”

WIE IS BJORN LAMELYN?

• Bjorn Lamelyn (41) woont in Beernem, samen met zijn vrouw en 2 kinderen: Beau (19) en Luca (17).
Hij studeerde voor leerkracht lager onderwijs maar werkt momenteel als bediende in de IT-wereld.
Hij houdt van lezen, wandelen en af en toe een spelletje zaalvoetbal.

When a man loves a woman

Een huwelijksfeest bij de Roma

Roma-gemeenschap, Daniel Preda, Gent

Bjorn sprak over een huwelijksfeest, het enige feest, buiten de herdenking van de sterfdag van Jezus, dat Jehovah’s Getuigen vieren. Ook ik kan een trouwfeest wel smaken, al weet ik me tijdens Les Lacs Du Connemara, wanneer de zakdoeken worden bovengehaald, altijd op tijd naar de toiletten te begeven. Dat is me net iets te uitbundig. Een huwelijksfeest hoeft voor mij niet al te groot te zijn. De Roma-familie van Daniel Preda en zijn vrouw Dana is het daar niet mee eens. “Een huwelijksfeest moet groot zijn.” Maar hoe groot dan? Op zoek naar een antwoord fiets ik daarom op een zonnige zondagnamiddag langs een drukke steenweg in Gent, op weg naar hun tijdelijke woonst. Recent stapten ze mee in een integratieproject waar ze begeleid worden in hun zoektocht naar een vaste job, een woning op de reguliere markt en het onder de knie krijgen van de Nederlandse taal. Ze ruilden daarvoor hun woonwagen in voor een wooncontainer, in afwachting van een echt huis. Kanten gordijnen, zorgvuldig gedrapeerd aan het enige raam, moeten de aanblik van de wooncontainer verfraaien, net zoals de rij gerangschikte orchideeën op de vloer. In de aanpalende container slapen hun zoon en schoondochter met hun 7 maanden jonge baby Daniel, vernoemd naar zijn opa. Volwassen Daniel schenkt koffie, Dana speelt met hun kleinzoon, de voertaal is Frans met ertussen het geluid van een kirrende baby. Hun leefwereld is misschien veranderd, maar oude tradities kenteren niet snel. “Het huwelijk is voor ons een ‘big thing’, met veel cadeaus en gunsten”, steekt Daniel van wal wanneer ik mijn fiets geparkeerd heb en plaatsneem op een houten stoel. “Voorafgaand aan het huwelijk trok ik als kandidaat-bruidegom naar het huis van mijn schoonfamilie om mijn toekomstige bruid op te halen. In dat huis bevonden zich vrouwen, jong en oud, die zich verkleed hadden als bruid. De schoonfamilie zei bij iedere vrouw: “Alsjeblief, hier is je bruid”. Aan elke vrouw die het niet bleek te zijn, gaf ik 10 tot 20 euro: cadeautjes. Totdat ik kwaad werd, de voordeur insloeg met een bijl en de juiste bruid vond. Daarna betaalde ik voor een nieuwe deur. Het is een toneeltje, een traditie”, lacht Daniel schouderophalend.

Biggetje aan het spit

Cadeautjes van 20 euro en een nieuwe voordeur. Dat is veel geld en het trouwfeest moet nog beginnen… “Geld speelt dan ook een belangrijke rol bij Roma-huwelijken”, bevestigt Daniel. “Vroeger werd de vrouw gekocht. De bruidsschat bedroeg 100 à 200 goudstukken (1 goudstuk is ongeveer 550 euro waard). Er kon ook cash betaald worden. Dat geld ging naar de familie van het meisje. Maar daarmee kochten ze bijvoorbeeld ook nieuwe meubels voor het kersverse koppel. Alles nieuw, niets tweedehands, tot aan de televisie toe”, verduidelijkt Daniel. “De bruidsschat kwam dus met verplichtingen. De tijden zijn veranderd, maar de traditie schrijft nog steeds voor dat de ouders het trouwfeest betalen als hun zoon in het huwelijksbootje treedt. Het feest van mijn zoon en schoondochter Larissa kostte ongeveer 4.000 euro. Er waren om en bij de 100 aanwezigen. Ik kocht vlees, brood en whisky, regelde muzikanten en kocht kledij. We serveerden traditionele gerechten zoals ‘sarmale’ (koolbladeren gevuld met gehakt en rijst), kippensoep met vermicelli, salades en biggetjes aan het spit. Ook een taart in verschillende verdiepingen kon niet ontbreken.”

“Het huwelijk is voor ons een ‘big thing’, met veel cadeaus en gunsten”

Iedereen welkom

Ik hoorde dat de Roma telkens 2 trouwfeesten organiseren: het eerste vindt plaats bij de schoonfamilie en het tweede bij de familie van de bruidegom. En dat er verder geen officiële of wettelijke ceremonie is, aangezien Roma’s op jonge leeftijd trouwen. De bruid is vaak nog minderjarig… “Dat klopt”, knikt Daniel. “In vele landen mag je pas trouwen vanaf 18 jaar, dus regelen we het gewoon onder de families. Er is een kleine ceremonie waarin enkele woorden worden uitgewisseld, onder het toezicht van vele getuigen. Het huwelijk gebeurt met wederzijdse toestemming, nooit onder druk of dwang. Het huwelijk is een engagement voor het leven, je trouwt niet voor 2 à 3 jaar, dus er moet goed over nagedacht worden. Mijn vrouw Dana was 13 jaar toen we trouwden, ik 18. Toen ze meerderjarig werd, zijn we ook wettelijk getrouwd. Het huwelijksfeest vond traditioneel plaats in grote tenten bij kaarslicht. Nu boeken we vaak een feestzaal. Om middernacht ‘stelen’ enkele gasten de bruid. Ze gaan met haar uit en leggen alles vast op film, om te bewijzen dat het deugdzaam verloopt. Om de bruid terug te krijgen, moet de bruidegom een geldsom betalen. Het tweede feest verloopt minder georganiseerd”, weet Daniël. “Er worden geen officiële uitnodigingen verstuurd; wie komt, is welkom. De gasten arriveren wanneer ze willen.”

550 euro

Trouwen gaat in België gepaard met het ontvangen van cadeaus en enveloppes met geld, werp ik op. “Dat is bij ons niet anders”, knipoogt Daniel. “De gehuwden ontvangen een uitzet in de vorm van servies, beddengoed, tapijten, vazen, noem maar op. Geld of goud kan men ook schenken. Tijdens het feest gaan we rond met een microfoon en een grote zak, daarin mogen de gasten hun cadeaus stoppen. Kijk, het gaat zo: ‘Ah, goeiendag, wat heb jij mee voor het bruidspaar?’ Wanneer iemand te weinig schenkt, geeft de persoon met de microfoon publiekelijk commentaar. Het is de traditie dat je meer geeft dan je ontving bij een vorige gelegenheid. Stel: ik geef 500 euro bij een huwelijk, dan ontvang ik 550 euro wanneer ik zelf trouw. Dat betekent dat je de eerste maal dat je naar een huwelijk gaat veel geld kwijt bent. Maar je verdient het terug tijdens je eigen huwelijk of bij dat van je zoon of dochter. Het is zeer belangrijk om die bedragen allemaal op te schrijven in een boekje, zodat je weet hoeveel je de volgende keer zelf moet schenken. Verder moet je er zeker voor zorgen dat je aanwezig bent op de feesten die al je gasten in de toekomst organiseren. Een fotograaf verzekert dat iedereen die op jouw huwelijk aanwezig is, gefotografeerd wordt en maakt cd’s met de foto’s.”

Jingle Bells

In een cultuur die bol staat van de tradities lijkt het me logisch dat ook andere feesten niet zonder de nodige aandacht en rituelen passeren, of niet? “Kerstmis is enorm belangrijk voor ons”, beaamt Daniel. “Op 24 december slachten we een varken en bereiden we worsten en gerookt vlees. Jongens trekken van huis tot huis, zingen ‘Jingle Bells’ en ontvangen daarvoor koekjes en snoepjes. Met oudejaar, vóór middernacht, trekken vermomde jongemannen – onder lakens en met een geitenmasker waarvan de bek beweegt – van huis tot huis. Ze spelen accordeon, saxofoon, percussie en ze zingen. Zo halen ze een centje op in de wijde omgeving. Verjaardagen waren vroeger een kleinschalige familieaangelegenheid, maar worden tegenwoordig groots gevierd, soms met 100-den mensen, net zoals een huwelijksfeest. Men geeft dure cadeaus; op hun 18de verjaardag krijgen sommigen zelfs een auto. Ach, er is altijd wel ergens een feest”, besluit Daniel. “Wekelijks, misschien dagelijks. We vinden gewoon altijd een reden om te feesten.”

WIE IS DANIEL PREDA?

Daniel woont samen met zijn vrouw Dana en hun 2 kinderen in Gent.
Hij is afkomstig uit Răcăşdia, in Roemenië en woont al meer dan tien jaar in België.
Daniel herstelt en verkoopt tweedehandsauto’s en werkt via interimcontracten voor Volvo Cars.

Buy me a river

Op zoek naar alternatieve cadeautjes

Oxfam, Belinda Torres Leclercq, Oostende

Voor mijn laatste stop trek ik naar Belinda Torres Leclercq. Ze is 32, werkt voor Oxfam en kan me vertellen hoe ik dit jaar eens een ‘alternatief’ cadeautje kan kopen. Want we hebben het waarschijnlijk allemaal al eens meegemaakt: de keuzestress bij het kerstshoppen door de vele promoties en lonkende boodschappen van grote winkelketens, de flauwe glimlach die je opzet wanneer je een cadeautje krijgt dat je helemaal niet bevalt en de teleurstelling die je voelt wanneer jouw cadeautje niet positief wordt onthaald. “Tien jaar geleden startten we met ‘Oxfam pakt uit”, vertelt Belinda. “Dat is een initiatief waar je verschillende kaartjes kan kopen voor een goed doel. Op die kaartjes staat een concreet product dat je schenkt: een lammetje, moestuintje, … Je koopt natuurlijk niet écht een dier of moestuin, maar draagt bij aan een project binnen het thema. Jaarlijks verkopen we ongeveer 2000 kaartjes. We zien dat de vraag naar alternatieve, duurzame cadeautjes stijgt. Met Kerstmis verkopen we de meeste kaartjes: het is nu eenmaal een feest van liefde en schenken.”

Kip

Waarom kaartjes verkopen en niet gewoon geld storten naar een goed doel, vraag ik me af. “We merken dat mensen het leuk vinden om iets concreet te schenken. Geld op een rekening is niet zo feestelijk en lijkt een druppel op een hete plaat. Als je bijvoorbeeld een kip schenkt, is dat meteen heel duidelijk. Daarnaast is het origineel en creatief: je legt dat dier figuurlijk onder de kerstboom. Mensen kunnen zich er iets bij voorstellen. We merken dat de kaartjes vooral gekocht worden door vrouwen tussen de 30 en 50 jaar. Al beginnen ook meer tieners hun weg te vinden naar geschenken die bijdragen aan een goed doel. Sommige kaartjes, zoals schoolboeken, kosten slechts 10 euro, dat past binnen het budget van een tiener.”

Babygeschenk

Ik zie het al voor me: Mijn moeder met een kaartje van een kip. Ik vraag me af hoe zij erop zou reageren. “Ik heb eens kaartjes geschonken als babygeschenk en de reacties waren heel positief. Vaak krijgen we toch cadeautjes die we niet echt nodig hebben; ze verdwijnen al snel in de kast of zelfs in de prullenbak. Het plezier dat we daaraan beleven, blijft niet zo lang hangen als wanneer we iets krijgen dat ons een goed gevoel geeft. Wanneer je zo’n cadeautje krijgt, weet je dat je iemand steunt die het hard nodig heeft, dat jouw cadeautje er echt toe doet.”

WIE IS BELINDA TORRES LECLERCQ?

Belinda Torres Leclercq is 32 en woont in Oostende.
Ze studeerde politieke wetenschappen en houdt van reizen en vreemde talen.
Ze werkt als mediacoördinator bij Oxfam-Solidariteit.