Vanderlan Marqués

“Ik wil geen pluimpje in de wind zijn”

redactie: Mattias Devriendt; fotografie: Károly Effenberg

Ligt ’s nachts wakker van niets. “Vroeger zat ik vol zorgen. Wat zal er binnen 5 minuten gebeuren, wat als ik te laat ben, zal ik mijn schulden wel kunnen betalen? Ik heb jarenlang geoefend om die negatieve mindset om te buigen. Is het wel de moeite om hierover na te denken? Om daaraan mijn energie te wijden? Vroeger zag ik in de spiegel alleen rimpels, een buikje, een puistje. Vandaag kan ik, na vele jaren training, zeggen dat ik daar vanaf ben. Ik leef in het nu, neem de dingen zoals ze zijn en probeer elke keer opnieuw iets positiefs te halen uit wat me overkomt. Soms mis ik de metro, maar in plaats van me op te winden, richt ik mijn aandacht op iets anders, apprecieer ik de tijd die me gegund wordt.”

Zelfs al ben je heel pessimistisch of heb je een negatief zelfbeeld: je kan veranderen

Is ervan overtuigd dat je jezelf kan veranderen. “Zelfs al ben je heel pessimistisch of heb je een negatief zelfbeeld: je kan veranderen. Ja, het is hard werken, maar het kan. Om die weg te gaan, heb je wil en discipline nodig. Als je bijvoorbeeld beslist om vanaf vandaag elke week naar de fitness te gaan, ga dan ook elke week, ook al heb je eens geen zin. Zo ontstaan gewoontes en wie iets gewoon is, is veranderd. Ja, ik geloof heel erg in discipline. Ik wil geen pluimpje in de wind zijn die maar wat heen en weer zweeft. Dit is echt mijn engagement: mezelf vinden en daadwerkelijk ont-moeten. Klinkt dat egoïstisch, nee toch?”

Heeft niet het gevoel dat het huwelijk zijn leven heeft veranderd. “Ons huwelijk was een formaliteit. Samenwonen betekende voor mij véél meer. Dat was hét moment waarop ons leven samenviel. Niet alleen de leuke dingetjes, maar ook de dagelijkse zorgen. Je leven delen met iemand is vertrouwen geven en krijgen. Elkaar aanvullen. Soms heb ik ’s morgens zin in vis en blijkt Jan toevallig ’s avonds vis mee te hebben gebracht.”

Voelt zich 100% Belg. “Ik ben genoemd naar de familienaam van de Belgische gynaecoloog die mij in Brazilië op de wereld zette. Mijn moeder vond dat mooi klinken. Toen ik op mijn 28ste voor het eerst in België was voor mijn werk, voelde dat als thuiskomen. Ik heb mij daar weinig vragen bij gesteld en ben gewoon gebleven. Dat voelde heel natuurlijk allemaal, ondanks het loslaten van mijn moeder, mijn vrienden, alles wat ik kende. Terugkeren heeft op geen enkel moment in mijn hoofd gespeeld. Vreemd hé? Sommige dingen kan je gewoon niet uitleggen. Niet begrijpen.”

Heeft de indruk dat het woord ‘nee’ niet bestaat in Europa. “In Brazilië zeggen we gewoon wat we denken als iemand ernaar vraagt. Nee, ik heb geen zin om te komen. Ja, ik wil het laatste hapje. Nee, het was niet lekker. Als men me hier iets aanbiedt, dan wordt automatisch verwacht dat ik het aanneem, ook al gooi ik het nadien weg. Mijn schoonvader was destijds boos toen ik geen muntje wilde geven in de kerk. Ik zei ‘nee’ waarna hij me een munt in de hand duwde. Dat soort beleefdheidsverplichtingen waren echt nieuw voor mij.”

Zou willen dat mensen niet pas op volwassen leeftijd ontdekken wat ze willen. “Mijn vrijheid eindigt waar de jouwe begint. Aan de ene kant is het dus een kwestie van respect voor de ander en het begrijpen en respecteren van regels opdat we zouden kunnen samenleven. Maar aan de andere kant is er ook de eigen vrijheid en daar zouden kinderen hard over moeten nadenken. We focussen heel sterk op wat ze niet mogen en op wat ze moeten. Maar wat willen ze? Wat zijn hun gedachten, dromen en verlangens? Luisteren en jezelf waarderen. Je plek durven innemen, jezelf durven uitdrukken met respect voor de ander.”

Heeft spijt dat hij niet eerder kennis maakte met de Tunesische man uit de yogales. “Ik had met hem nog nooit een woord gewisseld. Ik was bevooroordeeld door zijn Arabische afkomst en dus sloot ik de deur. ‘Het kan gewoon niet klikken tussen ons’, dacht ik. Maar op een dag zijn we aan de praat geraakt en tot mijn verbazing zei hij: ‘Je bent sympathieker dan ik dacht.’ Waarop ik zei: ‘Jij ook!’ Sindsdien zijn we goeie vrienden. Spreken met elkaar heeft ons verbonden.”

Was in de war toen hij voor de eerste keer naar een feestje ging in België. “In Brazilië kan een eerste spontane ontmoeting al meteen tot een etentje en een feestje bij je thuis leiden. Maar dat betekent niet dat je ineens vrienden bent. Wij gaan gewoon vrijer met onze gevoelens om. We huilen, dansen, zingen, schreeuwen, lachen, feesten. Was dat even aanpassen in het gereserveerde België. Mijn eerste feestje in België bleek een drink waar iedereen in een kringetje zat te praten. ‘Waar blijft de uitbarsting?’, vroeg ik me 4 uur lang af. Waar is het feest?”

Is trots op het feit dat hij tijdens de yoga in slaap valt. “De laatste 15 minuten doen we relaxatie. Je gelooft het niet, maar ik val meteen in slaap. Echt meteen. Dat is voor mij een moment van verstilling, rust en pauze. Het heeft mij heel lang gekost, maar nu kan ik mijn gedachten lamleggen. Soms laat ik ze toe, soms niet. Ik zeg simpelweg tegen mezelf: ‘nee, nu wil ik daar niet aan denken’ en vervolgens doe ik iets anders. Natuurlijk lukt dat niet van de ene op de andere dag, maar de aanhouder wint. Het is ‘nee’ zeggen. Altijd weer ‘nee’ durven zeggen.”

 

Wie is Vanderlan Marqués (54)

• Vanderlan is geboren in Brazilië.
• Hij is gehuwd met Jan Lagrain.
• Hij woont in Molenbeek.
• Hij houdt van een opgeruimd huis.