Terug naar de essentie: dat is de kracht van een ambacht. Wij gingen langs bij 3 mensen die wars van alle trends hun leven aan handwerk wijden en er verstilling, verbinding en engagement in kunnen vinden en leggen. Dit is het verhaal van Filip Meersman, hij restaureert oude gereedschappen.

Redactie: Nikkie Steyaert, fotografie: Lies Willaert

Passie in ambacht

Filip: “Ik had altijd al een passie voor antiek, retro en vintage. Ook het huis van mijn vrouw en mij dateert uit 1921 en heeft echt een ziel. Brede sierlijsten, rozetten, mozaïektegeltjes. Zo’n huis vraagt om antieke interieurstukken, daar is het allemaal mee begonnen. Ik kreeg van mijn schoonvader enkele oude radio’s, waarvan ik de behuizing opknapte. Op een dag schonk hij me 2 houten blokschaven. Ze zagen er niet uit: ruw en vuil, aangetast door houtworm, het metalen gedeelte volledig verroest. Maar ik wilde er iets mee doen, uit respect voor mijn schoonvader die daar al die jaren mee gewerkt had. Daar is mijn passie voor gereedschap van vergeten ambachten ontstaan.”

Engagement in ambacht

Filip: “Ik heb veel respect voor de oude ambacht. Vandaag zijn we erg verwend. We hebben alles en doen vaak niet meer de moeite om materialen te herstellen. Integendeel, we kopen al snel iets nieuws, nog voor het oude kapot is. Voor alles bestaat er nu ook een elektrisch toestel, terwijl men vroeger moest terugvallen op eenvoudige gereedschappen. Toch maakten ze toen ook prachtige dingen. We mogen niet vergeten hoe het vroeger was, hoe men toen werkte. Als ik oud gereedschap in een container zie liggen, schud ik mijn hoofd. Die spullen vertellen een verhaal dat moet overgedragen worden aan de volgende generatie. Door materiaal te restaureren en op zoek te gaan naar de oorsprong van de stukken, hoop ik het verhaal in leven te houden.”

“Ik blijf bij het restaureren zo dicht mogelijk bij het origineel, de stukken moeten authentiek blijven”

Verbinding in ambacht

Filip: “Ik blijf graag zo dicht mogelijk bij het origineel, de stukken moeten authentiek blijven. Dat vraagt in mijn ogen om ambachtelijke restauratie, ik gebruik dan ook zo min mogelijk elektrisch gereedschap. Vaak is een schuurpapiertje al genoeg. Dan voel je echt de textuur, de eenvoud, de verbinding met het verleden. Bij restauratie is er altijd een afweging: welke gebruikssporen moeten blijven en wat mag weg? Ooit restaureerde ik een hagenschaar uit begin 1900 waarvan de eigenaar een beschermingsringetje had vervangen door een oude munt. Dat muntstuk zou ik nooit verwijderen. Het maakt deel uit van de geschiedenis van het voorwerp.”

Verstilling

Filip: “Als kinesitherapeut ervaar ik best wat stress door tijdsdruk. Ik moet continu op mijn horloge kijken en heb een strak uurrooster. In mijn garage valt die tijdsdruk weg. Ik heb er zelfs geen klok. Soms lijkt de tijd er stil te staan en kan ik helemaal opgaan in een project. Maar er heerst ook geen druk: is het vandaag niet, dan is het morgen. Ik beslis autonoom over het hoe, wat en wanneer. Het gereedschap wacht wel op mij. Ik hoef in mijn garage ook niet bang te zijn voor miscommunicatie of me zorgen te maken over hoe ik de zaken moet aanpakken: ik ken de houtsoorten door en door. Het gaat vanzelf, dat geeft me veel rust.”